In Nederland werkt het zo goed: even iets googlen, bestanden ophalen uit Dropbox, Gmail checken of een spreadsheet bewerken in Google Drive. Op vakantie in China blijken bepaalde diensten niet te werken. Een overzicht van wat wel en niet werkt.
Begin mei 2018 was ik op vakantie in Chengdu (hoofdstad van de provincie Sichuan met zo’n 15 miljoen inwoners). Hoewel dit niet mijn eerste keer in China was en ook was voorbereid op moeizaam gebruik van internet, bleken zaken soms anders dan verwacht. Daarom een overzicht van wat ik heb ervaren en de oplossingen die ik heb gevonden. Het overzicht is niet volledig en het kan natuurlijk op een andere plek in China en een ander moment allemaal anders zijn.
Internet in China
China is vergeleken met West-Europa vooral anders. De cultuur is anders, de taal en het schrift zijn anders en ook internet werkt anders. De mensen gebruiken internet vooral op hun smartphone. De app Weixin (微信, in het westen WeChat genaamd) staat min of meer gelijk aan gebruik van internet: je kunt er onder andere mee chatten, bellen, shoppen en betalen.
De verbindingen zijn in Chengdu overal aanwezig. Vrijwel ieder hotel, restaurant, barretje en winkelcentrum heeft WiFi. De kwaliteit is wisselend, maar het is goed mogelijk om op internet te komen. Ook 4G is overal in Chengdu. KPN bood 100MB via G4 aan voor €9,99, vanuit Chinees perspectief een heel slechte deal, maar voor mij een snelle en eenvoudige oplossing. Je kunt op het vliegveld goedkope simkaarten krijgen met meer data, maar ik heb hier geen ervaring mee.
Voor de Chinese overheid is de stabiliteit van het land een hoofdzaak en daarom is massacommunicatie die niet door de overheid gecontroleerd kan worden verboden of bijna onmogelijk. Het internet wordt ‘beschermd’ door The Great Firewall wat er op neer komt dat een flink aantal sites die je in Europa dagelijks gebruikt in China onbereikbaar zijn. Deze firewall kan en wordt omzeild via Virtual Private Network (VPN), een methode waarvoor je een app moet installeren en een contract moet hebben met een buitenlandse provider. Hoewel deze praktijk voor inwoners van China verboden is, wordt dit zeer veel gebruikt, want het niet opvolgen van de regels is nu eenmaal een diepgewortelde traditie in China.
Devices en configuratie
Deze keer had ik een iPhone 6 en een iPad Air 2 bij me. Hierop was een recente versie (11.3) van iOS geïnstalleerd. De devices waren niet gejailbreakt en niet voorzien van VPN. De geïnstalleerde apps waren up-to-date.
De gebruikte verbindingen waren in een hotel, een koffiebar annex bakkerij en diverse restaurants via WiFi met een wachtwoord. Dit wachtwoord bestond altijd uit acht posities en bevatte altijd één of meer keren het getal 8, het Chinese geluksgetal.
De 4G-verbinding verliep voornamelijk via China Mobile, maar was per SMS ingekocht bij KPN als Wereldbundel Voordeel.
In het verleden heb ik een MacBook Pro meegenomen, maar wat verbindingen en blokkades betreft maakte dit geen verschil. Ik gebruik Dropbox als continue backup, wat in China niet werkt. Daarom gebruikte ik toen een externe harddisk als TimeMachine en had ik als ik naar buiten ging altijd óf de MacBook óf de harddisk bij me.
Platformen, clouds en sites
De internetreuzen Google, Amazon en Facebook zijn in China via een reguliere internetverbinding niet benaderbaar. Met VPN is dat wél mogelijk.
Wikipedia is afhankelijk van de taal wel of niet bereikbaar. Ik gebruik Wikipedia graag om moeilijke woorden, wetenschappelijke termen en jargon mee te vertalen naar het Chinees te vertalen, en in China is dat dus niet mogelijk.
Nederlandse media lijken niet te worden geblokkeerd.
WordPress is behoorlijk bruikbaar in China, hoewel blokkade van sites mogelijk op ander niveau gebeurt. WordPress.com en zh-cn.wordpress.com bleken benaderbaar, evenals een aantal mij bekende sites op dit platform, maar en.wordpress.com is geblokkeerd. WordPress.org en cn.wordpress.org zijn toegankelijk, de software is dus downloadbaar en wordt in China ook gebruikt. Meer hierover eggplantdigital.cn.
Wat werkt niet
- Google
- Google zoekmachine
- Google Drive (gratis versie)
- GMail
- Google Fonts op websites worden vervangen door alternatieven
- Dropbox (Plus account)
- draaide oorspronkelijk op servers van Amazon
- daardoor synchroniseren apps niet zoals 1Password, GoodReader, VLC, SketchBook, Marvin en Drafts
- Wikipedia Chinees
Wat werkt vaag
- Twitter: ik ontvang notificaties, maar berichten in de app bekijken lijkt niet te werken
- Google Maps: opgeslagen kaarten (in cache) zijn zichtbaar, nieuwe kaarten komen heel traag of niet op
- WhatsApp:
werkt goed via 4G, maar niet via WiFi
update 25 feb 2019: WhatsApp werkt goed via alle verbindingen. Berichten ontvangen gaat vrij traag, maar het werkt wel. Foto’s en video’s verzenden en ontvangen werkt niet.
Wat werkt wél
- Apple iCloud (50GB opslag abonnement)
- Foto’s
- bestanden
- Evernote (Premium account) synchronisatie
- op forums lees ik dat er wél problemen met synchronisatie in China zijn
- wordt gehost op Google Cloud Platform, maar synchroniseert tot nu toe goed
- Evernote heeft een Chinese versie ontwikkeld Yinxiang Biji (印象笔记)
- ik gebruik Evernote als alternatief voor Google Docs, hoewel de Evernote-app nogal traag werkt en schijven niet lekker werkt
- e-mail via een Nederlandse server (HostingXS en MijnDomein)
- Omnifocus synchronisatie (gebruikt eigen server)
- Moves app synchronisatie (ingelijfd door Facebook)
- GPS (je hebt misschien geen kaart, maar wel de coördinaten)
- NRC Handelsblad
- digitale editie in app
- website
- Wikipedia Engels en Nederlands
Chinese alternatieven
- Zoekmachines
- Navigatie
- Messaging
- Weixin
- waarschijnlijk ook Apple iMessage, maar niet getest
Offline oplossingen
Als je de cloud niet kunt gebruiken, kan je je hierop voorbereiden met bijvoorbeeld offline kaarten (City2Go van Ulmon). Of alle noodzakelijke gegevens alvast downloaden naar je devices (kan bijvoorbeeld in apps van Dropbox, Google Docs en Google Drive).
Weixin
Tencent heeft in 2011 de eerste versie van Weixin uitgebracht. Begonnen als een berichtendienst is het uitgegroeid tot een combinatie van WhatsApp, Skype, Facebook en Twitter. Maar je kunt er ook mee webshoppen, betalen, taxi bestellen en nog veel meer. Het is bijvoorbeeld gebruikelijk om een snack via een QR-code met Weixin te betalen. Meestal is betalen met Weixin voordeliger dat contant geld. Kleine ondernemers maken vooral ook gebruik van Weixin.
Weixin heet in de westerse wereld WeChat en werkt in een aantal Aziatische en Europese talen, maar niet in het Nederlands. Betalen kan – voor zover ik heb kunnen uitvinden – alleen als jouw Weixin is gekoppeld aan een Chinese bankrekening, en die kan je alleen openen als je de Chinese nationaliteit of een verblijfsvergunning hebt. Ook bij andere apps waarmee je betalingen doet (bijvoorbeeld een fiets huren of taxi bestellen) loop je tegen deze eis aan.
Door de dominantie van Weixin zijn van alle gebruikers heel veel gegevens bekend over plaats, communicatie, betalingen e.d. Eén bedrijf – en daarmee ook de Chinese overheid – kan gemakkelijk de omzwervingen van iemand natrekken. Maar ook kunnen geautomatiseerde systemen gaan controleren of mensen wel wenselijk gedrag vertonen en daar consequenties aan verbinden, het Sociale Krediet Systeem.
Conclusie
Ga er vanuit dat wat in Europa gewoon werkt het in China niet doet, dan valt het altijd mee. Probeer een aantal mogelijk alternatieven te verzinnen en eventueel al thuis uit te testen door offline te gaan. Mogelijk worden gegevens niet gesynchroniseerd en dat is geen probleem als je device niet kwijt of defect raakt. Je privacy is zeker niet gewaarborgd in China, maar ik vind gebruik van internet op dat moment belangrijker. Weixin is handig, maar zou voor buitenlanders nog veel bruikbaarder kunnen zijn.